Anne Babası Sıkı Çalışan Bebek Çalışkan Oluyor
Bir bebeğin beyni sünger gibidir; karşılaştığı her etkileşimi dünyayı anlamlandıracakmışçasına içine çeker. Küçük çocuklar ebeveynlerinin gülüşlerini örnek alırlar, konuştukları dili taklit ederler, ve eninde sonunda ne tarz davranışın sonucunda istediklerini elde edip edemeyeceklerini anlarlar. Bu öğrenme biçimi güçlü ve kararlı olmak gibi daha olgun kişiliklere sahip olmalarını sağlar mı? Zor olan bir görevi kararlılıkla başarmaya çalışan annesini izlemesi bebeği daha istikrarlı mı yapar?
Taklitçilik
Eylül 2017’de “Science” dergisinde yayınlanan bir araştırma için; araştırmacılar 13-18 ay arasındaki yaklaşık 100 bebeğin katıldığı bir deney yapmışlar. Deneyin ilk etabında; araştırmacı bebeğin birine kutuda sıkışmış bir oyuncak gösterir ve “Bak, bunun içerisinde bir şey var! Onu dışarı çıkarmak istiyorum.” der ve bebeğin oyuncağı çıkarmak için yaptığı denemeleri kaydeder.
İkinci etapta; tekrar aynı şeyi yaparlar, fakat kutunun içerisindeki ile değilde, kancaya sıkışmış bir oyuncak ile yaparlar. Araştırmacı, bebeklerin üçünün görevi 30 saniyede başarabildiklerini deneyimler. Diğer bir üçlü için, araştırmacı bebeklerin 10 saniyede görevi başardıklarını kaydeder, sonra görevi iki kez daha tekrarlarlar. Son üçlü ise kontrol grubudur, bunlar ilk iki etaba da katılmamışlardır.
Son olarak; üçüncü etapta araştırmacı üzerinde büyük beyaz bir buton olan kutu şeklinde bir oyuncak gösterir, ve “Şimdi bu oyuncak ile oynama sırası sizde. Gördünüz mü bu oyuncağı? Bu oyuncak müzik çalıyor!”. Araştırmacı oyuncağı saklar, ve gizli bir şekilde oyuncağı etkinleştirir böylece müzik çalmaya başlar sonra kapanır, oyuncağı bebeğe verir, ve odadan dışarı çıkar. Kontrol grubu dahil araştırma içerisindeki tüm bebekler, müziği başlatmak için hızla butona basmaya çalışırlar. Soru şu; yetişkinleri izleyen bebekler mi butona basmak olan görevlerini yerine getirmede daha fazla uğraş gösterirler, yoksa izlemeyen bebekler mi?
Butona Basmak Maratondur, Sürat Koşusu değil
Aslında; yetişkinleri 10 saniye izleyen grubun 12 kez basmasına kıyasla, yetişkinleri 30 saniye boyunca izleyen bebekler butona ortalama 23 kez bastılar. Araştırmacılar bebeklerin ilk “çıldırma/pes etme fırlatmasından” (bebeklerin oyuncağı yere fırlatması ya da ailelerine karşı agresifleşmesi için kullanılan kibar bir terim) önce butona kaç kez bastıklarını da kaydettiler. Bu oldukça önemliydi çünkü; 10 saniye izleyen grubun 8 kez basmasına kıyasla 30 saniye izleyen grup 17 kez butona basmıştı.
Deneyi araştırmacılar bebeklerle konuşmadan tekrarladıklarında, performanslarındaki farkın daha da az olması en önemlisiydi. Buda kendi hayatlarınızdaki ağır işlerinizin çocuklarınız için önemli olduğunu gösteriyor, siz bu yaşadığınız zorlukları belli etmekten çekinmediğiniz zaman onlar için asıl en doğruyu yapmış olursunuz: IKEA mobilyanızın montaj talimatının karışıklığının sıkıntısını tek başınıza çekmeyin, bırakın da çocuklarınız ne ile sıkıntı yaşadığınızı ve onu yenmek için ne yaptığınızı bilsin. Evde canınızı dişinize takıp mesai dışı çalışmakla yetinmeyin; ne yaptığınızı ve böyle sıkı çalışmanızın sonunda neye değer olduğunu çocuklarınıza anlatın. Araştırmalar kararlı ve güçlü olan çocukların daha iyi huylu olduğunu ve okulda da daha başarılı olduğunu gösteriyor. Bu yüzden onlardan sıkıntınızı, uğraşınızı, ve göz yaşınızı saklamayın. Çocuklarınız daha da iyi olacaklardır.
