Saate Bakarken Neden Zaman Geçmez?

Her saniye birbirinden farklıdır – en azından kafamızı meşgul ettiği kadarıyla…

Duvar saatine bir bakın. İlk baktığınız an, saniye ibresinin takılıp kalmış olduğunu zannetmiş olabilirsiniz. Bu dakik mekanizmalarda her saniye eşit ise, bu duraklama neden oluyor?

Uzun sıkıcı bir toplantıdasınız. Saate tekrar tekrar bakıyorsunuz ve zamanın daha hızlı akmasını umut ediyorsunuz ancak saniye ibresi hiç de hareket etmiyor. Hayır saat sizinle dalga geçmiyor, beyniniz sizinle oyun oynuyor.

İskoçya’daki Aberdeen Üniversitesi’nden nörolog Amelia Hurt’a göre, bu duraklamanın (namı diğer “Duran Saat Yanılsaması”) sebebi beynimizin yaptığı hesaplamalar. Beynimiz, daha görmeden önce, ne göreceğimizi tahmin eder. Gözlerimizi hareket ettirdiğimizde, retinadaki her şey pozisyon değiştirir. Eğer bu değişikliklere adapte olamasaydık, kesinlikle aklımız karışırdı. Bu sebeple beynimizin harika bir başa çıkma yöntemi vardır: Biz dünyayı izlerken, görsel korteksimiz etrafımızda olup bitene dair bir interaktif harita oluşturur ve an be an günceller. Beyin bu öngörüyü kullanarak altüst olmamızı engeller.

Saate baktığınızda, beyninizin haritalama bölümü, saatin nasıl görüneceği konusunda öngörüde bulunur. Ve bu yüzden saate baktığınızda, aslında zamandan bir adım öndesinizdir. 2009’da yapılan bir çalışmada Hunt’un ekibi şunu fark etti: Saate baktığımızda, yelkovan hareketini, hareketin gerçekleşmesinden ortalama olarak 39 milisaniye daha önce görüyoruz.

Kısa saniyeler için zaman durmuş gibi görünebilir. Ancak bir yere geç kalıp yetişmeye çalışırken, maalesef bu illüzyonların size faydası yoktur.