Arılar neden kayboluyor?

Arılar neden kayboluyor?
Bal arılarının kaybolması, özellikle son birkaç yıldır duyulan bir meseledir. Amerika’dan Türkiye’ye, arıcılıkla uğraşan hemen hemen bütün ülkelerde bu sıkıntı var. Peki ama bal arıları neden kayboluyor? Onları rahatsız eden, hatta onların ölümlerine sebep olan etkenler neler?

Arıların en meşhur özelliği, şüphesiz bal üretimindeki etkin rolleridir. Çiçeklerin özlerini alıp, birleştirir sonra da işleyip yediğimiz bal hâline getirirler.

Pek meşhur olmayan bir başka özelliği ise, çiçeklerin polenlenmesine yardım etmeleridir. Arılar çiçek özlerini almak için çiçeğe konarlar. Bu esnada çiçeğin polenleri arının tüylü vücuduna yapışır. Arı çiçekten çiçeğe kondukça birinden aldığı poleni öbürüne götürmüş olur. Bu sayede, çiçeklerin tozlaşmasına ve çoğalmasına ve meyve oluşumuna yardımcı olur.

Bal arısı gibi bir çok canlı da buna sebep olabiliyor. Arı kuşu, sinek, kelebek ya da çiçeklerin arasında dolaşan bir koyun… Bunun dışında rüzgar da bu polenlenmeye yardımcı oluyor ama arının payı diğerlerine nazaran çok daha büyük.

Ama ne yazık ki; bal arılarının sayısı hızla azalmakta. Arıcılar kovanları açtıklarında, artık eskiye göre çok az sayıda arıyla karşılaşıyorlar. Bazıları bu azalmayı normal bulsa da çoğu için rakamlar dehşet verici. Eğer azalma devam ederse bu, sektörün sonu olabilir.

Arıların kaybolma sebepleri

1. Kontrolsüz tarım ilaçlamaları:

Bal arılarının sayılarındaki bu azalmanın sebebi olarak akla ilk önce, kontrolsüz tarım ilaçlamaları geliyor. Kontrolsüzce kullanılan tarım ilaçları, arıları ya doğrudan ya da çiçek özlerine sirayet ederek bu çiçeklerden beslenen arıları zehirlemek üzere dolaylı yoldan etkiliyor ve sonuçta arılar ya oracıkta ölüyor ya da rahatsız olup yer değiştiriyorlar.

2. İklim değişiklikleri:

Havaların aşırı ısınması ya da aşırı soğuması sonucu arılar, zarar görebilir ve bunun sonucunda göç edebilir ya da ölebilirler.

3. Kötü beslenme:

Şayet arılar, hormonlu meyvelerin yetiştiği ağaçlardaki çiçeklerden ya da toksin bulunan toprakta yetişen çiçeklerden beslenirse bundan büyük zarar görecektir. Göç ve ölüm baş gösterecektir.

4. Parazit:

Bütün bu faktörler bir yana, bilim adamlarını endişelendiren başka bir faktör var: Parazit. İAPV yani İsrail Akut Parazit Virüsü denen bir parazit türü arıların ölümüne sebep oluyor. İşin en kötü yanı bu parazit şimdiden Amerika gibi deniz aşırı ülkelere sıçramış ve oralarda iyice yayılmış durumda. Basit bir hesapla Türkiye’nin bundan ne zamandır ve ne şiddette etkilendiğini tahmin edebilirsiniz.

Arılar olmazsa

Arılar olmazsa, bir kere bal olmaz. Tozlaşamayan çiçekler çoğalamaz ve meyve üretimi hemen hemen son bulur. “Yok canım, o kadar da olur mu hiç?” demeyin. Olur. İşte bir örnek:

Çin’de Hanyuen isimli, sakinleri meyvecilikle uğraşan bir kasabada, bal arılarının hepsi gitmiş. Kasabanın geliri meyvecilik olduğuna göre polenleme işleminin yapılması şart. Arılar olmayınca bu işlemi yapmak yerli halka düşmüş. Önce polenleri hazırlayıp daha sonra da bunları çiçeklere serpiyorlar. Teker teker… Her bir çiçeği polenlemeliler, zira az sayıda polenlenmiş çiçek az meyve, az meyve de az gelir demek. Bunun için yerli halk, bir zamanlar arıların bedavaya yaptığı işi şimdi çok masraflı ve zahmetli bir şekilde yapıyorlar. Dikkat buyurun; bir kovan bal arısı bir günde 3 milyon çiçeği polenleyebiliyor, bir insan ise sadece 30 ağaç. Yani hiçbir şey arıların yerini tutmuyor.

İsmail Sarbay

Hekim. Opereyşın'ın kurucu ortağı ve isim babası. Görseli yazıya tercih etmesiyle tanınır. Hobilerine titizlikle sarılır.

Sevebilirsin...

1 Yanıt

  1. irem dedi ki:

    güzel ama soruyla ilgisi yok