Damarlar nasıl oluşur?
Anjiogenez, tıpta yeni damar oluşumuna verilen isimdir.
Normal insan vücudunda anjiogenez, sürekli devam eden bir durumdur.
Ancak, tümörler de belli bir çapa ulaştıktan sonra (>1 mm) kendilerine yeni damarlar yapmaya başlarlar. Normalde difüzyon ile beslenen tümör hücreleri, bir araya gelip büyük bir kitle oluşturmaya başladıklarında, oksijene erişimleri bozulur. Bu bozukluk neticesinde, tümör hücrelerinden kana bazı maddeler salınır. Kana salınan bu maddeler, çevre damarlardan, tümör bölgesine doğru yeni damarlar oluşmasına sebep olurlar.
Bu damarlar, vücudumuzdaki diğer damarlardan farklıdırlar. Bir kere daha zayıftırlar, sürekli kan sızdırır, dokulara problem çıkarırlar.
Üstelik dallara ayrılmaları düzensizdir; sıklıkla tıkanır, kanser ilaçlarının tümöre ulaşabilmesine engel olurlar.
Bir tümöre yeterince kan gitmesi bir problemdir. Ancak kan gitmemesi de bir başka problemdir. Zira kan gitmeyen tümör hücreleri, nekroza uğramaya (hızla ölmeye) başlarlar. Hızla ölen hücreler vücut için ciddi bir sıkıntı oluştururlar ve ancak tümörün cerrahi olarak çıkarılması ile tedavi edilebilir.
Kanser için geliştirilmiş bir çok tedavi yönteminden biri de; yukarıda bahsettiğimiz gidişatı en baştan kesebilmek için, tümörün kendisine yeni damarlar inşa edebilmesini engellemeye çalışmaktır. Böylece, kan gelmeyen tümör tipi kitleler, daha çok küçük bir boyuttayken sınırlanabilirler. (Ancak bu yöntem, her kanser çeşidi için ve kanserin her evresi için uygulanabilir değildir.)
Biyoteknoloji firması Amgen, tümör hücrelerini beslemek için şekillenen damarları anlatan 15 başarılı animasyon hazırlamış. Yukarıda kısaca özetlediğimiz aşamaları ve daha fazlasını içeren animasyonlar, sade bir İngilizce ile seslendirilmiş.
Damarları, hücre duvarlarını, tümör hücrelerini, eritrositleri yakından görmek ve “yeni damar oluşumu”nun nasıl bir şey olduğunu öğrenmek isterseniz; bu videoları seyredebilirsiniz.
Onkoloji (Kanser Bilimi) veya Tıbbi Biyoloji uzmanı olmanıza gerek yok, biraz ilgi ve azıcık biyoloji bilgisi ile, neyin ne olduğunu kolayca anlayabilirsiniz.
Evet, haklısınız.
İnsan vücudu, muhteşem bir yapı!
http://angiogenesis.amgen.com/
