Besinlerin kalorisi nasıl hesaplanıyor?
Isı enerjisinin birimi kalori(cal) olup, 1 gram suyun sıcaklığını 1oC yükseltmek için gereken ısı enerjisi olarak tarif edilir.
Fizyoloji ve tıpta kullanılan birim kilokalori olup 1000 cal’ye eşittir.
Direkt Kalorimetri
Bomba kalorimetre, içinde yalıtılmış bir kap taşıyan, suya yalıtılmış metal bir kap olup gıdalar bunun içinde doğrudan okside edilerek1 (direk kalorimetri) organizmada kullanılan gıdadan ortama çıkacak olan enerji miktarı hesaplanabilir.
Gıda elektrik şeraresi2 ile yakılır.
Su sıcaklığındaki değişim oluşan kalori miktarını verir.
Canlı hayvan ve insanda bileşiklerin yakılması ile oluşan enerji salınmasının benzer şekilde ölçümü, daha karışık bir olaydır; ancak bu iş için insanlara fiziksel olarak uygulanabilen kalorimetreler de yapılmıştır. Vücut tarafından oluşturulan ısı, kalorimetre duvarındaki suyun sıcaklığındaki değişimle ölçülür.
Gıdaların bir bomba kalorimetresinde kalori değerleri:
Yağ ve karbohidratlar için organizmalar içerisindeki yıkılanlarında benzer değerler bulunmakla beraber proteinler için oksidasyon1 tam değildir. Protein katabolizması son ürünleri, CO2 ve H2O‘ya ek olarak üre ve ilgili azotlu bileşiklerdir. Bu sebeple organizmadaki proteinin kalori değeri sadece 4,1 kcal/g‘dır.
Dolaylı (İndirek) Kalorimetri
Enerji üretimi, en azından kurumsal olarak enerji üreten biyolojik oksidasyon ürünlerinin (yani CO2 ve H2O ve protein katabolizması son ürünleri) ya da kullanılan O2‘in ölçümü ile hesaplanabilir. Bu işlem dolaylı kalorimetridir.
Son ürünlerin hepsinin saptanması zor olmakla birlikte, O2 kullanımının ölçümü daha kolaydır. O2 depo edilmediğinden ve bir O2 borcuna girilmediğinde alınan oksijen daima o andaki ihtiyaç için tüketildiğinden, birim zamanda harcanan O2 miktarı üretilen enerji miktarı ile orantılıdır.
Enerji çıkışının bir kriteri olarak O2 tüketiminin kullanılmasında karşılaşılan bir problem, tüketilen her mol O2 başına serbest kalan enerji miktarının okside edilen materyale bağlı olarak hafif değişkenlik göstermesidir.
Kullanılan her litre O2 için serbest kalan ortalama enerji miktarı 4,82 kcal‘dir ve pek çok amaç için bu değer yeterince doğru olarak kullanılabilir.
_____________________
1 Oksidasyon, okside etmek: Organik bileşiğin yapısına O2 katma; yakma.
2 Şerare: Pozitif ve negatif (+ ve -) elektrik kutuplarının birbirine çok yakın olmasından veya dokunmasından hasıl olan kıvılcımların parlayışı.
Vücudu yağ yakma pozisyonuna getirebilmek için yağ açığını hesaplamak gerekiyor. (Örn: Kendi kilonuzu pound biriminde alıp 10 ile çarptığınızdaki kalori miktarını günlük tükettiğinizde kilo verirsiniz.) Bunun için günlük aldığım kalorileri saymam şart. Ancak bütün bu kalori hesaplama, yiyeceği 100 grama kadar sürekli internetten kaç kalori olduğuna bakma gibi işlemler gerçekten çok yorucu ve doğru yönde ilerlediğimi hissedemiyorum. Yediğimiz yiyeceklerin kalorisini hesaplamanın kolay bir yöntemi var mı?
Akıllı telefonlarda uygulamalar var çok yardımcı oluyor ben Samsung health kullanıyorum baya faydalı
Kalori hesabı yaparken gıdanın çiğ ağırlığı mı hesaba katılmalı, pişmiş ağırlığı mı? Örneğin kasaptan aldığınız 300 gr et, barbeküde pişince 150 gr’a düşüyor, 150 gr et mi yemiş olunuyor, 300 gr. mı?
Etlerin içinde bulunan yağ ve su miktarı yanan ateşle eriyip gittiğinden piştikten sonraki etin gramajına göre hesap yapabilirsin
Protein icerikli gidalarin pismemis agirligi alinir. Karbonhidrat agirlikli gidalarin ise pismis
@Ersin yalnız gıdaların besin ve kalori değerleri çiğ ve pişmiş iken çok farklı. örneğin çiğ tavuk göğüs eti 30 gram iken pişince 22 23 grama düşüyor. o yüzden pişmiş hallerini hesaplamak gerekir.
kalori hesabı nasıl yapılıyor yardımcı olabilir misiniz? pişmiş yemeklerde mesela .