Haftalık Çerezler – 5

Bu bölümde: Traianus Sütununun inşası, iki dil bilmenin yararı, internette doktorculuk oynamanın zararı, iş görüşmesi için bir tavsiye, birer doz siyaset, matematik, kişisel gelişim ve biraz neşe katacak hayvanlar alemi güzellikleri yer alıyor.

– Traianus Sütunu, Roma imparatoru Traianus’un MS 110 civarında yaptırdığı 35 metre yüksekliğindeki sütun. National Geographic, sütunun inşasını konu alan başarılı bir stop-motion video hazırlamış. Kamera arkası görüntüleri da yayında. Yabancı belgesel yapımcılarının basit bir konu için bile ne kadar emek harcadıklarını görünce, neden “farklı” olduklarını daha iyi anlıyorum.

– İki dil bilmenin yararının, sadece iki dilde iletişim kurabilmekle sınırlı olmadığını ispatlayan bir çalışma yapılmış. Her dilin, ait olduğu bir kültür var ve olayları bu kültürün süzgecinden geçirerek anlamak, bakış açımızı genişletiyor. Bilim adamları bu durumu, bir sesi mono ve stereo olarak dinlemeye benzetiyorlar.

– Bazen hekimlere bilgiçlik taslayabilmek, bazen de sadece merakımızı yenmek için internette sağlık şikayetlerimizi arayabiliyoruz. Tabi bunun, her baş ağrısının beyin tümörü; her göğüs ağrısının kalp krizi olarak “teşhis alması” gibi bir yan etkisi oluyor. Problem bununla da sınırlı değilmiş. En saygın tıbbi bilgi veren sitelerin bile, ziyaretçi bilgilerini kredi kuruluşları ile paylaştığı anlaşılmış. Bunun anlamı şu: Yarın özel sağlık sigortası yaptırmak istediğinizde, firmalar yaptığınız aramalardan yola çıkarak alacakları ücreti arttırabilecekler! Olsun, en azından bilgiç göründünüz. Bu da bir şeydir. Değil mi?

– Hepimizin başına gelmiştir. İş görüşmesi sırasında, karşımızdaki kişinin canı sıkkındır ve birden biz de onun gibi davranmaya başlarız. Psikolojide buna, bilinçsiz davranış taklidi deniyor. Elbette sizin davranışınızı değiştirmeniz, karşınızdakini de etkiliyor ve böylece görüşme içinden çıkılmaz bir hal alabiliyor. Peki ne yapmak lazım? Bilim adamları, “Bilinçaltınızla mücadele edin ve görüşme boyunca normal davranmaya devam edin” diyorlar.

– Gün geçmiyor ki, haberlerde yeni bir saçmalık okumayalım. Vatandaşın biri, Yeni Zelanda başbakanlığına başvurarak, parlamentodan David Seymour’un hologram olmadığını, biyolojik bir yaşam formu olduğunu ispatlamasını istemiş. Tabi ki başbakanlık David Seymour ile iletişime geçmiş ve isteği iletmiş. Çünkü siyaset bunu gerektirir.

– Hemen her gün, televizyonlarda illüzyonistlerin şovlarına yer veriliyor. En sık yaptıkları numaralardan biri de, kartları karıştırmak ve doğru şekilde tahmin etmek. Peki bunu nasıl yapıyorlar? Eski illüzyonist ve başarılı bir matematikçi olan (Stanford Üniversitesi) Persi Diaconis kart karıştırmanın matematiğini anlatıyor. En başarılı teknikle 7 kere karmak yeterliyken; standart bir teknikle rastgele sonuç elde etmek istiyorsanız, on binlerce defa tekrarlamanız gerekiyor! İstatistik, önemli bir bilim.

– Hayatta, bazen kendimizi ne yapacağımızı bilmez halde bulabiliriz. Böyle durumlar için Ramit Sethi‘nin yöntemi işimize yarayabilir: “Martı Teorisi”. Eski devirlerde, denizciler bir kara parçasına yaklaştıklarından emin olmak için gökyüzünde martı ararlardı. Martıların sayısı arttıkça, karaya yaklaştıklarından emin olurlardı. Günlük yaşantımızda da, çevremizdekilerin laf arasında söylediklerine bu gözle bakabiliriz:

Mesela, birisi bir şeyi bir kere söylediğinde, fark etmeyebilirsiniz. Tekrar duyarsanız, enteresan olduğunu düşünürsünüz. Üç kere duyarsanız, dikkatinizi bu şeye verirsiniz. Birisi, iyi bir girişimci olabileceğinizi mi söylüyor? İyi. Birisi daha mı aynı şeyi söylüyor? Enteresan. Üçüncü birisi? Evet, bu konuyu belki de gerçekten düşünmelisiniz.

Akla Al Capone’un şu sözü geliyor:

“Bir adamı sabah gördüğümde tesadüf olarak kabul ederim, öğlen aynı adamı bir daha görürsem kuşkulanırım. Akşam karşılaştığımızda tereddütsüz silahımı çekip vururum. Tesadüflere inanmam.”

Ne demiştik? İstatistik önemli.

– Bir çoğu 30 yıl boyunca laboratuvarlarda kapalı tutulmuş şempanzelerin açık hava ile ilk buluşmaları.

– Son maddemiz yine hayvanlar aleminden. Kaçak yolculuk yapan 20 hayvan.

Haftalık Çerezler Serisi:

Haftalık Çerezler – 1
Haftalık Çerezler – 2
Haftalık Çerezler – 3
Haftalık Çerezler – 4