112’yi ararken…
Hepimizin bildiği veya bilmesi gerektiği gibi; 112, ülkemizin her yerindeki tüm telefonlardan (cep, sabit, ankesörlü) ücretsiz olarak aranabilecek ve acil sağlık problemlerinde ambulanslı sağlık ekibi ile hizmet veren acil sağlık hizmetleri sisteminin telefon numarasıdır. Özellikle son yıllarda artan ambulans sayısı ve imkanlarıyla 112 her gün binlerce hastaya hizmet veriyor.
Ancak her hizmette olduğu gibi, 112’nin de belli amaçları ve kuralları var. Sizin için yapabilecekleri ve yapamayacakları var. Bu sistemin içinde yer alan birisi olarak, okuyucularımıza 112’yi ararken dikkat etmeleri gerekenlerle ilgili kısa bilgi vermek istedim. Çünkü halkımızın çoğu 112’nin görevini tam olarak bilmiyor ve yaşanan “skandal” haberlerinin, üzücü şiddet olaylarının arkasında sıklıkla bu bilgisizlik ve yanlış anlamalar yatıyor.
1) 112’yi ne zaman arayayım?
Trafik kazası, zehirlenme, bayılma vs gibi hayati tehlikeye sebep olabileceğini düşündüğünüz her durumda 112’yi arayabilirsiniz. “Düşündüğünüz” diyoruz, çünkü sağlık çalışanı olmadığınızı ve gerekli ekipmanlarınızın bulunmadığını varsayarsak, bir hastanın sağlık durumunun ne olduğunu ve tehlike içerip içermediği anlamak sizin göreviniz değil. Tehlike olabilir diyorsanız, vakit kaybetmeden arayın.
2) Aradığımda neler söylemeliyim?
112’yi çoğunlukla yoğun stres altında, yakınlarının can sağlığından endişe edenler ararlar. Sakin olamamanız normaldir. Ancak 112’nin size yardımcı olabilmesi için sakinleşmeniz gerektiğini lütfen unutmayın. Adınızı ve soyadınızı ve aradığınız yeri, 112 operatörüne söyleyin.
Sağlık desteğine ihtiyaç duyan kişinin kim olduğunu, bu durumun sebebinin ne olduğunu (Kaza, arı sokması, boğulma, zehirlenme vs) ve aradığınız andaki durumunu (Nefes alıyor mu?, şiddetli kanaması var mı?, Organ kopması görüyor musunuz?) anlatın. Biliyorsanız, sağlık desteğine ihtiyaç duyan kişinin eşlik eden hastalıklarını (Yüksek tansiyon, şeker hastalığı, kalp hastalığı gibi genel ifadelerle) ekleyin.
… ve en önemlisi, lütfen adres bilgisini detaylı verin. Gecekondulardan ibaret, sokak numaraları belirsiz, yolları düzensiz bir çok semtimiz var ve bunun üzerine bir de verdiğiniz adres “Karaca Butik’ten yukarı çıkınca 2. sokaktan girin. Bakkalın yanındaki ev” şeklinde olursa, ambulansın istediğiniz sürede adresinize gelmesini hayal bile etmemelisiniz.
Bulunduğunuz mevkiyi tam olarak gösterebilecek okul, cami, karakol, büyük marketler, belirli kavşaklar ya da yol ağızlarını belirten açık adres vermeye çalışın. Eğer adres, sizin evinizse; bir postanın evinize ulaşması için nasıl adres veriyorsanız, lütfen o netlikte adres verin. Eğer sizin yanınızda ikinci bir kişi varsa o kişiyi ambulansı karşılaması için belirttiğiniz açık adrese gönderin. Böyle yaparak sağlık ekibinin hastanıza ulaşmanızı hızlandırabilirsiniz.
Ne yazık ki, “Ambulans geç geldi” tartışmalarının en sık sebebi, bu basit kuralın uygulanmaması: Adresinize gelecek ambulans, mahallenizin bakkalını bilemez. Köşedeki Butik dükkanı sokağınız için meşhur olabilir, ancak semtinize gelecek ambulansın bu bilgiyle adresinizi bulması imkansızdır.
Çağrınızı karşılayan 112 operatörü size aksini söylemedikçe telefonunuzu kapatmayın. Olay yerinden ayrılmayın ve telefonunuzu boş yere meşgul etmeyin.
Eğer yaralının bulunduğu ortamda herhangi bir tehlike yoksa ve ilk yardım bilmiyorsanız yaralıyı kıpırdatmayın.
3) 112 ne zaman gelmez?
112, Acil sağlık hizmeti vermek amacıyla kurulmuştur. Evde bakım hizmeti gerektiren hastalarınıza bakım yapmaya gelmez. Onun için belediyelere bağlı olarak kurulmuş Evde Bakım Hizmetleri’ni aramalısınız.
Hastanızın hastanedeki poliklinik randevusu için araba bulmanız gerekiyorsa, bunun için 112’yi aramamalısınız. Hastaneye nakli gereken hastalar için 112 değil, Hasta Nakil Ambulansları kullanılır.
112 ambulansları iğne yapmaya, cenaze nakletmeye gelmez. Köyünüzün kapalı kalmış yolunu açtırmak için, hastanedeki hastanızı evinize götürmek için, kar yağdığında “Aracım çıkamaz” diye düşünerek ambulans istediğiniz acil olmayan hastalarınız için de 112’yi aramayın.
Her şeyden önce, ambulans sizin hastanızla ilgilenirken, kalbi durmuş, boğulma veya soba zehirlenmesi yaşamış, gerçekten zor durumda bir hastaya ambulans bulunamayabileceğini ve ne yazık ki burada sorumluluğun biraz da sizde olacağının bilinciyle hareket etmeniz yeterli olacaktır.
4) 112 ambulansı ne kadar sürede gelir?
Yapılan istatistiklere göre; 112’nin, şehir merkezlerinde adrese intikal süresi çoğunlukla (> %90) 10 dk’nın altındadır. Ancak hava koşulları, trafik durumu, uygun ekip bulunamaması ve yukarıda bahsettiğimiz adres problemleri gibi sebeplerle bu süre uzayabilir.
Haberlerde gördüğünüz “Ambulans geç geldi” iddialarının da çoğunlukla yanlış olduğunu, olayın psikolojisi sebebiyle geçen sürenin çok daha uzun olduğunun zannedildiğini de eklemeliyiz.
5) 112 ambulansı görevdeyken siren çalmak zorunda mıdır?
Hayır. Yol açık olduğu sürece, bazen de nakledilen hastanın heyecanının artmaması amacıyla 112 ambulansları siren çalmazlar. Özellikle geceleri rahatsızlık vermemek amacıyla siren çalmamaya özen gösterilir. Yani ambulansın sireninin çalmaması, yol vermemeniz için bahane değildir.
Şunu unutmayın: Haftanın her günü, günün her saatinde 112 ambulansları görev başındadır. Bir 112 ambulansı hareket halindeyse, görev başında demektir. Ya hasta almaya gidiyordur, ya hasta taşıyordur veya bir başka hastaya ulaşmak için geri dönüştedir. 112 ambulansları kontrol merkezlerince sıkı şekilde kontrol edilirler ve boş yere trafikte dolaşmazlar.
Yol vermenizi istiyorlarsa, inanın bir sebebi vardır. Anlayışınız için tekrar teşekkürler.
6) Çocuğuma ne öğretmeliyim?
Çocuklarımıza 112’nin acil durumlarda aranmasını öğretmek önemlidir. Ancak acil bir durum haricinde asla aranmaması gerektiğini sıkı bir şekilde öğretmeliyiz. Ne yazık ki 112 operatörlerine her gün binlerce asılsız çağrı geliyor. Bu çağrılar, gerçek çağrılara reaksiyon süresinin uzamasına yol açıyorlar.
Çocuğunuzun cep telefonunuzu kullanabiliyor olması çok güzel. Bunun için gülüp eğlenmekte haklısınız. Ama gereksiz yere 112 gibi acil numaralarını araması hiç de eğlenceli değil. Bu yanlış davranış, verdiğiniz terbiyenin yetersizliğini gösteriyor.
***
Hiçbir zaman acil destek istemek durumunda kalmamanızı temenni ediyoruz. Ama artık böyle bir durumla karşılaştığınızda da ne yapmanız gerektiğini biliyorsunuz.
verdiğiniz faydalı bilgiler için teşekkürler. birşey sormak istiyorum bende izninizle ambulanslarla ilgili:
ambulansın içinde görev yapan ekipte kimler var?
Merhaba,
Ambulansın ait olduğu Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu’nun tipine göre değişmekle birlikte; Şoför, ATT, Paramedik ve Doktordan oluşabilir.
ATT, Sağlık Meslek Lisesi mezunlarına verilen isim (Acil Tıp Teknisyeni). Paramedikler ise, 2 yıllık yüksek öğrenim görüyorlar. Ambulansların çoğunda doktor bulunmuyor. Bazı ambulanslarda, ATT’ler şoförlük de yapıyorlar.
İstasyonuna ve gününe göre değişmekle beraber bazen ekipte bulunan personel sayısı 5-6’yı bulabiliyor. Ancak genelde 3 kişi olduğunu söyleyebiliriz. (Şoför – ATT- Paramedik veya Şoför – ATT – Doktor şeklinde)
İyi günler
Peki,
Göreve giden bir ambulans , bir gidiş ve bir geliş (2×1) yolda 200 mt aralıklı 2 adet tehlileki 2 viraj arasında dirsek gibi kıvrık bir yolda bir aracın arkasına yanaşıp aniden siren çalıp sürücüsünü paniklettirerek ve sollayarak yoldan çıkarıp şarampole düşüp takla atmasına ve ölümüne neden olursa suçlu kim ve yakınları nerelere başvurup hangi hakları ve kanunları kullanabilir? (Giden gittiğiyle mi kalır. geri kalanlar yasal olarak neler yapabilir?
Öncelikle başınız sağ olsun. Elbette ortada bir hata veya suç olduğuna inanıyorsanız, yasal yollardan haklarınızı aramalısınız.
Eğer bahsettiğiniz ambulans bir 112 ambulansı ise, 112 ambulanslarının hangi gün hangi saaatte nerede olduğu, kaç km hızla hareket ettiği gibi bilgiler GPS ile belirlenerek sürekli kaydediliyor. Tabi ki bir vakaya gidip gitmediği ve vakanın mahiyeti de belirlenebiliyor. İlgili ambulans ve nöbetçi ekip hakkında soruşturma başlatılarak durum ortaya konabilir.
Ancak İstanbul’da çok sık gördüğümüz gibi, özel hastanelere veya özel medikal şirketlerine ait bir ambulans (Bunlar da kırmızı kuşaklı olabiliyor, ancak araçlarda 112 yazısı olmuyor. Firma ismi yazıyor) kazaya sebep olduysa ambulansın plakası veya en azından firma ismi gibi bilgilere haiz olmalısınız sanırım. Ne yazık ki bu ambulanslar, daha az denetime tabi oldukları için 112 ambulanslarına göre çok daha tehlikeli ve hızlı yolculuk yapıyor, trafiği daha çok tehdit ediyorlar.
Hangi şekilde olursa olsun, kazaya veya hastaya giderken, yeni bir kazaya sebep olunmaması gerektiği daima söylenir.
Tekrar başınız sağ olsun. Herhangi bir trafik kazasında olduğu gibi, yasal haklarınızı kullabilirsiniz.
hasta talep ederse ambulans hastayı hastaneye götürmek zorundamidir hasta haklarında bu varmı? bel agrım şiddetli bı şekilde arttı bende ambulansı aradim gelen görevli iğne yapıp bırakacağını geçmezse sabah kendi imkanlarıyla hastaneye gelmemi söyledi bende agrımin şiddetli olduğunu gözetim altında kalmak istediğimi söyledim bunu kabul etmeyip beni götürmedg suçlumu?
Hayır. Görevlilerin görevi, durumunuzun ambulansla naklinizi gerektirip gerektirmediğini değerlendirmek ve bunun gereğini yapmaktır. Gerekli görmezlerse, nakletmezler. Taşımak için değil, durumunuzu değerlendirmek ve gerekirse müdahale etmek için geliyorlar.
Üstelik ambulans sizi taşısa bile; hastaneler, ambulanslara sizin kendi kendinize başvurunuzda davrandıkları gibi davranmayabiliyorlar. Acil olmadığınızı söyleyip ambulansı kabul etmeyebilirler.
İşin doğrusu hastanede “acil servis şartlarında” uygulanacak tedavi ile evinizde uygulanacak tedavi bazen tamamen aynı olabiliyor. Bunun için ekibi dinlemekte ve güvenmekte yarar var. Neticede hastanede karşılaşacağınız doktorlar, hemşireler vs. de aynı yeterlilikte insanlar olacak ve aynı kararı verecekler.
Şikayetçi olabilirsiniz, ancak durum söylediğiniz gibiyse sonuç çıkacağını sanmam.
Premute bebeklerım var 37 haftalık eve gelcekler pazar gunu ama cuma gunu sabah 7 30da cerrah pasada goz muanesı tekınınde lazer tedavısı olck aracımız yok maddı durumumda yok bu durumdada cagıra bılırmıyız
Biraz saçma gelebilir ama bazen ambulansta bi eşyamızı falan unutuyoruz bunun için kimi aramalıyız tekrar 112 yi arasak o günde o saatte ambulansta olan kişilerin isimlerini verirler mi ulaşabilmemiz açısından?