İngilizce’de sıfatlar nasıl sıralanır?

Başlarına gelenler iyi bilirler: Dil eğitimi çok nankördür. Pratik yapmaya verilen kısa bir ara bile, zihnimizdeki bilgilerden bir çoğunu götürür. Özellikle günlük pratikte bize çok lazım olmayan, gayrıresmi konuşmalarda fazlaca önemsenmeyen konular, en hızlı yitirilenler arasında baş köşeye yerleşirler.

İngilizce eğitiminde bahsettiğimiz tanıma giren konulardan biri de, bir cümle içinde arka arkaya kullanılan sıfatların nasıl sıralanacağıdır. İngilizce eğitiminin bir yerinde hızlıca geçilip bir daha geri dönülmediği ve Türkçe’de de tam karşılığı olmadığı için bu kısa konuyu hatırlamak ve hatırlatmak istedik. Buyurun…

İngilizce’de sıfatlar arka arkaya sıralanırken, şu sıralama dikkate alınır:

1. Number (Sayı): İlgili şey(ler)in kaç tane olduğu bilgisi.

Örnek: One, Two, Three.

2. Opinion (Fikir): İlgili şey hakkındaki düşüncenizi belirten sıfatlar. Başkalarının da sizinle aynı fikirde olması gerekmez.

Örnek: Beautiful, Ugly, Terrible, Reasonable.

3. Size (Boyut): İlgili şeyin boyutlarıyla ilgili sıfatlar.

Örnek: Big, Enormous, Little.

4. Age (Yaş): İlgili şeyin veya kişinin ne kadar genç veya yaşlı, yeni veya eski olduğu bilgisi.

Örnek: New, Old, Young.

5. Shape (Şekil): İlgili şeyin sahip olduğu şekil.

Örnek: Round, Ellipsoid, Rectangular, Pentagonal.

6. Colour (Renk): İlgili şeyin rengi.

Örnek: Yellow, Green, White.

7. Origin (Menşei): İlgili şeyin nereden geldiği ile ilgili bilgi.

Örnek: Turkish, Western, European.

8. Material (Malzeme): İlgili şeyin hangi malzemeden yapıldığı bilgisi.

Örnek: Metal, Cotton, Plastic.

9. Purpose (Amaç): İlgili şeyin ne amaçla kullanıldığını belirten sıfatlar. Çoğunlukla -ing ile biterler.

Örnek: Sleeping (Sleeping bag – Uyku tulumu örneğindeki gibi)

Aslında sıfatların sıralaması konusu, bundan biraz daha karmaşık. Çünkü, kolayca fark edebileceğiniz gibi, İngilizce’de kullanılan bütün sıfatlar, yukarıdaki kategorilerde yer almıyorlar. Ancak konuyu bu basitlikte bırakmamızın, aklımızda kalması açısından daha iyi olacağını düşünüyoruz.

İsterseniz bir kaç örnekle bu sıralamayı pekiştirelim:

One Turkish old big metal sword. – YANLIŞ

Bu cümlede , “One”, “Turkish”, “old”, “big”, “metal” sıfatları kullanılmış. Bu sıfatlar, sırasıyla, Number, Origin, Age, Size ve Material kategorilerinde yer alıyorlar. Yukarıdaki listeden anlayabileceğimiz üzere, bu kategorilerin doğru sıralaması, Number > Size > Age > Origin > Material şeklinde olmalıydı. Yani cümlenin doğru kurulmuş hali şöyle olacaktı:

One big old Turkish metal sword. – DOĞRU

Aşağıdaki tabloda, yukarıda sıraladığımız kategoriler ve bunlara dair örnekler yer alıyor: