Alet İşler, El Övünür
Kommunity kurucusu Emir Karşıyakalı‘nın geçtiğimiz günlerde Twitter’da IDE* kullanmak üzerine paylaştığı fikirleri, aslında herhangi bir yeni aracın kullanılmasının tartışıldığı her sektör için geçerlilik taşıyor. Özellikle Yapay Zeka ile yatılıp kalkılan bugünlerde, gelişmeleri yok saymaya çalışmanın kazanılamayacak bir savaş olduğu üzerine düşünmekte fayda var:
Geçen yıllarda bir meslek lisesinde genç yazılımcı adaylarıyla buluşma fırsatım olmuştu. Konuşmamın sonunda klasikleşmiş bir soru-cevap bölümü yaptık. Sorulardan biri, hiç unutmam, hem çok samimi hem de üzerinde düşünülmesi gereken bir konuydu.
Bir öğrenci söz aldı ve şöyle dedi: “Ben IDE* kullanmıyorum. Her şeyi kendim yazıyorum, daha iyi öğreniyorum bence.“
Bu cümlede yalnızca teknik bir tercih değil, aynı zamanda bir gurur, bir “Ben daha iyisini yapıyorum“ hissi, bir meydan okuma vardı.
O an şunu fark ettim: Bu yaklaşım, sadece o öğrenciye özgü değildi. Aslında, yazılıma yeni başlayan pek çok kişide gördüğüm bir düşünce biçimiydi bu. “Her şeyi manuel yapmak = daha iyi yazılımcı olmak” gibi yanlış bir eşitleme.
Bunun üzerine şöyle bir cevap verdim:
Elle yazmak, bazen daha çok çalıştığını sanmana neden olur. Ama aslında aynı işi daha verimli yapmanın yollarını göz ardı ettiğin anlamına gelir. Uzun vadede seni hız, üretkenlik ve ölçeklenebilirlik açısından geride bırakır. IDE dediğimiz şey, sadece kod yazmayı kolaylaştıran bir araç değil; aynı zamanda bir eğitmen, bir uyarıcı, bir hızlandırıcıdır. Hataları daha yazarken görmeni sağlar. Kodun mimarisini analiz etmene yardımcı olur. Büyük kod tabanlarında ciddi zaman kazandırır, tekrarı azaltır ve seni daha anlamlı işlere odaklanmaya yönlendirir.
Bir marangoz, çivi çakarken çekiç yerine taş kullanmaz. El becerisi göstermek uğruna verimlilikten vazgeçmez. Yazılımda da durum aynıdır. “Alet işler, el övünür” lafı da tam bunu anlatır: İşi yapan alettir, ama biz onu kullandığımız için kendimizi överiz. Yani araçları küçümsemek ustalığın değil, çoğu zaman yanlış bir algının göstergesidir. Sanki araç kullanmak tembellikmiş gibi düşünülür. Oysa gerçek tam tersi: Doğru araçları, doğru yerde kullanan kişi gerçekten ustadır.
Elle yazmak seni iyi bir yazılımcı yapmaz. Seni iyi bir yazılımcı yapan şey, problemi nasıl çözdüğün, hangi yaklaşımları kullandığın, hangi araçları ne zaman devreye sokman gerektiğini bilmen ve kendini sürekli geliştirmendir.
Sözlerim bittikten sonra salonda bir sessizlik oldu. O öğrencinin gözlerinde düşündüğünü hissettim. Belki de küçük bir kıvılcımdı bu. Çünkü yazılımcı olmak, sadece satır satır kod yazmak değil; aynı zamanda doğru alışkanlıkları, doğru araçları ve doğru bakış açısını kazanmakla ilgilidir.
*”IDE” (Integrated Development Environment), yani “Entegre Geliştirme Ortamı”, yazılım geliştiricilerin kod yazma, derleme, çalıştırma ve hata ayıklama gibi işlemleri tek bir arayüz üzerinden yapabilmesini sağlayan kapsamlı bir yazılım aracıdır.
English: 
