Spam mail nasıl anlaşılır?
Spam maillerle, internette sıkça karşılaşıyoruz. Bazıları gerçekten oldukça basit ve anlamsız oluyor, biz de bir an bile tereddüte düşmeden kendilerini çöp kutusuna yolluyoruz. Bazı spamler ise o kadar ustaca hazırlanıyor ki, tereddüt ediyor, açıp bakmak istiyorsunuz. Ya mail’in içeriğinde bilgisayarınızı tehlikeye düşürebilecek bir şey varsa? Peki ya sizin için önemli olabilecek bilgiler içeren bir maili silerseniz?
İsterseniz bu yazımızda, spam mailleri nasıl ayırt edebileceğimizi anlatalım. Yazının sonunda okuyucalarımıza bir hediyemiz var (Bonus mahiyetinde).
1. Kimse babasının hayrına iyilik yapmaz: Günlük hayatta, sokakta yanımızdan geçen bir adam, bizi durdurup para vermek istese; kendisine şüpheyle bakar, hatta muhtemelen yanından uzaklaşırız. Sebebi basittir: Kimse boşuna başkasına para vermez. Fakat her nedense, internete girdiğimizde işler değişir. Taa Amerika’dan bir şirketin bize hediyeler vermesini bekleriz, büyük bir umutla.
Tekrarlayalım: Kimse babasının hayrına iyilik yapmaz. Spam mail mevzusundan korunmanın temel düsturu bu cümledir. Öyleyse her internet kullanıcısının aklında bu cümle bulunmalıdır. Böylece “1 milyonuncu ziyaretçimiz oldunuz! Tıklayın, ödülü alın!” gibi reklamlarla, mail kutularınıza gelen 4-1-9 şebekesi (Şu Nijeryalı bir hayırseverin bize para vereceği hikayesi) maillerine kanmazsınız.
Bu tür sahtekarlıklar, bundan yıllar önce telefonlarla yapılıyordu. Muhtemelen bir çanak çömlek firmasının adıyla aranıyordunuz ve hediyenizi vermek için adresinizi istiyorlardı. Yahut bir televizyon kanalındaki canlı yayından arandığınız söyleniyordu. Bu şekilde yüzlerce kişi parasını sahtekarlara kaptırmıştı.
2. İçinde isminiz geçen mailleri hemen açmayın: Bazen spam mail yollayanlar, tek seferde yollanmamış izlenimi veren mailler atarlar. Böylece dalgın olan mail sahiplerini avlamaya bakarlar. Elbette “Merhaba Kutay, ben Kaya” başlığı, “Merhaba ben Kaya” başlığından çok daha dikkat çekici olacaktır.
Bu noktada düşünmeniz gereken, mail şirketine isim olarak hangi ismi verdiğiniz. Eğer karşınızdaki mail, bir shamci tarafından yollanmışsa, isminizi bulmak için aşağıdaki yöntemlerden birini izleyecektir:
a. ismim@ornekmailsitesi.com: Mail adresinizden @’den önceki kısmı ayıklayıp, isminizin yerine yazarlar. Anlaşılması çok kolaydır, çünkü genellikle mail adreslerimiz sadece ismimizden oluşmazlar. Verdiğimiz örnekte mesela Kutay isimli kişinin mail adresi muhtemelen kutay323 gibi bir şey olacaktır.
b. Mail sitesine verdiğiniz üye ismi: İşte bu sizi yanıltabilir. Mail şirketlerine güvenerek, isminizi ve soyadınızı doğru biçimde yazmış olabilirsiniz. Böyle bir durumda kutay323@ornekmailsitesi.com’a gelen bir spam mailin başlığı “Sayın Kutay Hakan” olabilir. Hemen isminizi mail sitesinde nasıl doldurduğunuza bakın. Bire bir aynı mı? Eğer isminizi mail sitesine doğru yazmışsanız, ismin sitedekiyle aynı olması, karşınızdaki mailin spam olduğunu göstermeyebilir.
Mailin gönderildiği adrese bakın. Üye olduğunuz bankalardan, İSKİ gibi devlet kurumlarından vs. gelmiş olabilir mi? Bu şirketlerin websitelerinin adreslerini biliyor olmalısınız. Eğer şüpheli görünmüyorlarsa, maili açabilirsiniz; fakat içeriğinin doğru olduğundan emin olmayın. Özellikle banka şirketleri, asla size indirilecek bir exe dosyası veya “Hesabınıza para yattı, şuraya tıklayın” gibi linkler yollamazlar! (E-kart görünümlü bir virüsünüz var! başlıklı bir yazı yazmıştık)
3. İnternette çok dolaşmış mailler: En yakın arkadaşlarınız, spamcilere muhteşem hizmetlerde bulunabilirler. Bu spam tipinde, size zarar verecek bir aktivite yoktur, fakat boşuna mail trafiği yapılmış olur. MSN Messenger paralı olacak haberleri, kendi sitesinin kapatıldığı iddiasını haber gibi yayan yöneticiler; hep aynı zayıf noktamızı kullanırlar:
“Bu haberi arkadaşına vermen lazım! O da bilsin.”
Eh bu noktada milli duygular, insani değerler milyon kez kullanılır ve çoğunlukla başarılı da olunur. Bir kaç gün içinde aynı mail bir kaç kere elinize ulaştıysa, üstelik bu maili yollayanlar arkadaşlarınızsa, kendinizi kutlayın; artık sizin de spamci dostlarınız var. Kendileri farkında olmasalar bile!
Onlara yaptıkları işin faydalarını (!) anlatabilirsiniz. İnternette spam yapmak için mail toplamanın en kolay yolu böyle bir maili uydurmaktır herhalde.
Bu maillerin içeriği yalan olabilir. Arkadaşınızın size yollamış olması, doğru olduğunu bildiğinin değil, parmaklarının ilet tuşuna ulaşabildiğinin göstergesidir.
İnanmayın.
Feomidyum diye bir element yoktur.
“Danone çocukları öldürüyor” haberlerinin asılsız olduğu ispatlanmıştır.
4. İmla hataları: Çoğumuz, İngilizce mailleri spam olarak ayıklıyor, hemen siliyoruz. Fakat işi icabı yabancılarla görüşenlerdenseniz, bu mailleri de dikkate almanız gerekebilir. Örneğin bir ithalat şirketi için, kendilerine gelen bir teklif çok önemli kabul edilebilecektir. Mailin içeriğini kontrol edin. imla hataları veya cümle düşüklükleri var mı? Haddinden ağdalı kelimeler, karmaşık cümleler kullanılmış mı?
Mailden emin olmadığınız zaman, standart bir cevapla geri dönebilirsiniz. Eğer mailinize tekrar cevap verilirse, işin ayrıntılarını sorabilirsiniz. Bu durumda, mail dışındaki iletişim yöntemlerine de geçmeyi unutmayın.
İşyerinde interneti olan her ithalat şirketinin telefonu da vardır.
Sözün özü; bir şekilde mailden şüphelendiyseniz, fakat illa ki içeriğini görmek istiyorsanız, Junk kutusuna yollayın ve orada açın. Böylece içeriğindeki HTML ve JS kodlarını inaktive etmiş olacaksınız. Eğer mail yalnızca resimden oluşuyorsa, karşınıza hiçbir şey gelmeyebilir. Sakın şüpheli bir maildeki resmi görmek için güvenliği kaldırmayın. Basit bir jpeg dosyası, bilgisayarınıza zararlı bir yazılım yükleyebilir. Üstelik siz hata yapmadığınız sürece mail siteleri böyle bir resmi çalıştırmazlar.
Yine mailde gelen bir bağlantıda http://www.garanti.com.tr yazsa bile hemen tıklamayın, Bağlantı Konumu’na bakın. Spam mailler, sizi Garanti’nin ana sayfası yerine, bire bir kopyası olan bir başka sayfaya yollayabilir.
Spamsiz günler dileriz efendim!
Yazımızı okuyanlara bir hediye olarak, arkadaşın birinden gelen “Bill Gates parasını dağıtıyor!” ana fikirli spam’i yayınlıyorum. Bu mail, 2 kişi tarafından (Şu ana kadar) gönderildi ve toplamda 200 kadar mail adresi içeriyordu. Ne yazık ki artık benim mail adresim de listede.
İmla hatalarıyla beraber aynen yapıştırıldı…
arkadaşımdan,
avukat olan kız arkadaşımdan geliyor ve iyi bir fırsat gibi
görünüyor. o, doğru diyorsa gerçekten doğrudur. en azından insanın
kaybedecek bir şeyi yok.bana şunları anlattı:
avukatım ve yasaları biliyorum. bu bir gerçek. aldanmayın, aol
ve ıntel, aynı pepsi cola`nın kısa süre önce general elektrik ile yaptığı
gibi, mahkeme karşısınaçıkmaktan ve milyonluk tazminatlardan korktukları
için sözlerini tutuyorlar.
sevgili arkadaşlar lütfen bunu bir şaka olarak görmeyin. bill
gates şu an servetini dağıtıyor. buna karşılık vermezseniz ileride bunun
için pişman olabilirsiniz. windows hala en sık kullanılan program.
microsoft ve aol şu
an bu metin ile bir deney yapıyorlar (e-mail beta test). bu
maili arkadaşlarınıza gönderdiğinizde microsoft iki
hafta boyunca izini sürebilir ve sürecektir. bu maili ileten
her kişi için
microsoft 245 euro ödeyecektir. bu maili gönderdiğiniz ve bunu
devam ileten
her kişi için microsoft 243 euro ödeyecektir. bu maili alan
üçüncü kişi için
ise microsoft 241 euro
ödeyecektir. iki hafta sonra microsoft size posta adresinizi
teyit etmeniz
amacıyla size ulaşacaktır ve size bir çek gönderecektir.
saygılarımla,
charles s. bailey general manager field
operations 1-800-842-2332
ext. 1085 or
904/245-1085 or rnx 292-1085 mailto:charles_bailey@csx.com
bunu kandırmaca gibi düşündüm, fakat bu maili aldıktan ve
ilettikten iki hafta sonra microsoft benden posta adresimi istedi ve
24800
euro`nun üzerinde bir çek aldım. bu test bitmeden önce cevap
vermelisiniz.
sizden biri bu imkana sahipse bunu değerlendirsin. bill gates için bunlar
bir reklam kampanyasının masrafları. lütfen bu maili mümkün olduğu kadar
çok insana iletin. en azından 10000 euro almanız
gerekir. bize de bir faydası olmasaydı bu mailin iletilmesine
katkıda bulunmazdık. babamın bir tanıdığı birkaç ay önce buraya kendini
ekledi. onu
en son gördüğümde bana çekini gösterdi. üzerindeki tutar,
toplam olarak 4324,44 euro idi. ıntel için
çalışan, yakın arkadaşlarımın teyzesi patricia teyze daha yeni
bu mailin iletilmesi için 4543,23 euro`luk bir çek aldı. dediğim gibi
yasayı tanıyorum
ve ıntel
ve aol`in kendilerini dünya çapındaki en büyük hizmet şirketi
yapacak bir füzyon
üzerinde çalıştıkları doğru ve en çok kullanılan program
olduklarını garantilemek için bu testi uyguluyorlar. ‘
Bu spamciler seneryo falan yazıyodur gerçek hayatta kesin..
evet bu senaryonun bir değişik versiyonu da bana gelmişti müthiş birşey ya. bence bilimkurgu senaryosu yazacak kapasitedeler. başı “normalde bu tarz haberleri iletmiyorum ama” olunca insan daha bir hevesli okuyor 🙂
Bu tür mesajları nedense sıklıkla alıyoruz. Mail sayacıyla para kazandırmalar, şu kadar kişiye göndermezsek kötü şansın yıllarca bizi bırakmayacağı falan… Bir son veremez miyiz?