Yeni Kesilmiş Çimen Kokusu

Kesilmiş çimen kokusunu hepimiz biliriz. Hatta muhtemelen bu cümleyi okuduğunuz anda, o hoş koku zihninizde canlandı. Peki bu kokunun sebebi ne? Bilim adamlarına göre asıl sebep, travma. Yani bu koku, kimyasal savunma sisteminin ve yardımın kokusu. Çim biçme makinesi ile çimleri “kısalttığınızda”, hasar gören çimler, hasarı daha kolay atlatabilmek için çeşitli metabolik cevaplar geliştiriyorlar.

Yapraklı bitkiler, Yeşil Yaprak Uçucuları (GLV – Green Leaf Volatiles) isimli bir grup uçucu organik madde salgılıyorlar. Bir hayvan otladığında, kesildiklerinde, biçildiklerinde ve hatta biraz sert tutulduklarında, bu salgılar inanılmaz derecede artıyor.

Bu kimyasal salgısının içerdiği maddelerin bir kaç etkisi var: Bazıları, yara bölgesinde yeni hücrelerin dizilmesini hızlandırarak, yaranın çabuk kapanmasına yol açıyorlar. Bazıları, adeta antibiyotik yerine geçiyor, bakteriyel enfeksiyonları ve mantarların yayılmasını önlüyorlar. Bazıları ise, hasar olmayan bölgelere giderek bu bölgelerin de hasara hazırlanmasını sağlıyorlar.

GLV grubunda yer alan ve aralarında aldehit ve alkollerin de yer aldığı 8 oksijenli hidrokarbon tipi, bildiğimiz “taze çimen kokusu”nun kaynağını oluşturuyorlar.

Ancak bu hoş kokunun, yüksek bir bedeli var. Bahsettiğimiz uçucular, insanların yaşadığı bölgelerde fotokimyasal duman bulutlarının oluşmasına yol açabiliyorlar.