Dört Ülkenin Hak İddia Ettiği Kaya

Rockall küçücük bir ada, hatta biraz irice bir kaya. Atlantik Okyanusu’nun kuzeyinde yer alıyor. Küçük olmasına küçük, ama isteyeni çok: İrlanda, Büyük Britanya, Danimarka ve İzlanda ada üzerinde hak iddia ediyorlar! 60 yılı aşkın süredir, saydığımız ülkelerin mücadelesi devam ediyor. Bu çekişme hakkında şarkılar bile yazılmış.

1810 yılında açık göz İngilizler, Kraliyet Deniz Kuvvetleri’yle adayı keşfe gelmişler. 1955’teki ziyaretlerinde ise adaya bir levha ve bayrak yerleştirmeyi ve Kraliçe 2. Elizabeth adına adaya el koymayı ihmal etmemişler. 1972’de Parlamentolarında aldıkları kararla, adanın hukuki durumu onaylanmış olmuş. En azından Birleşik Krallık açısından.

Ada, 764 metrekarelik bir volkanik kayadan ibaret. Üzerinde yerleşim yeri kurmak mümkün değil. Öyleyse, kimsenin pek ilgisini çekmemeliydi değil mi?

Aslında adanın dört ülkenin de iştahını kabartmasının önemli bir sebebi var: Kıta sahanlığı. Yunanistan ile geçmişte yaşadığımız problemleri hatırlayacaksınız. Uluslararası anlaşmalar, bir ülkenin topraklarının çevresindeki suların ve kıta sahanlığının yegane sahibi olması hakkını tanıyorlar.

Dolayısıyla, ülkelerin amacı bir parça toprak daha kazanmak değil, adanın çevresindeki suları – tam 422,000 kilometrekare – kontrol altına almak. Bir de o bölgede okyanus tabanında zengin doğalgaz kaynakları olduğu gerçeğini de eklediğinizde, bu kadar ülkenin bir kayayı neden önemsediği de anlaşılmış oluyor.

Aslında, Birleşmiş Milletlerin 1982’de deniz hukuku ile ilgili aldığı bir karar var: “Üzerinde sürekli insan yaşaması ve ekonomi kurulması mümkün olmayan kayaların, ekonomik bölgeleri ve kıta sahanlıkları yoktur.”

Bunu bir de hak iddia eden ülkelere söyleyin.