Savaş alanında neler öğrendiler?

Yüzlerce yıl önce yaşayan bazı “savaş diktatörleri” önlerine çıkan her yere saldırdılar. Kimisi bunu kahramanlık gördü, kimisi ise bir hareketiyle binlerce askerini harcayan bu idarecileri ucuz kahramanlar saydı. Savaştılar; yendiler, yenildiler… Bulundukları dönemde bir hareketleriyle ülke kararları alındı. Savaşmaktan ülke kurmaya vakit bulamamış olacaklar ki, genellikle devletleri, kendileri öldüğünde yıkıldı. Buna rağmen hala anılmaya devam ediyorlar. Bu yazımızda, savaş alanını yurt edinmiş bazı tanınmış şahsiyetlerin tecrübelerine yer vereceğiz.

Sun Tzu (MÖ 544 – MÖ 496)

Tecrübe: Milattan önce 4. yüzyılda yaşayan bir Çinli general. Sun Tzu’nun savaş stratejileri hakkında pek bir şey bilinmiyor ama en başarılı savaş stratejisi kitabı sayılan The Art of War (Savaş Sanatı) kitabının yazarı.

Dersler: The Art of War’daki büyük orduları hareket ettirmek ve farklı taktikler uygulamakla ilgili tavsiyeleri Napolyon da dahil pek çok kumandan kullanmıştır.

Savaşta aklınızda kalması gereken özlü sözü: “Düşmanlarınızı ve kendinizi biliyorsanız, 100 savaşta bile tehlikeye düşmezsiniz.”

Simón Bolivar (1783-1830)

Tecrübe: Güney Amerika’nın George Washington’ı, el libertador; Venezuela, Kolombiya, Ekvador, Peru, Panama ve Bolivya’nın özgürlüğü için savaştı. Ama siyasetçiliğine göre savaşçılığı daha başarılıydı: İç çatışma, ölümünden hemen önce 1830’da bağımsızlık kazandırdığı ülkelerdeki bütün liderlik mevkilerini bırakmak zorunda kalmasına sebep oldu.

Dersler: Ülkeleri almak, yönetmekten daha kolaydır.

Savaşta aklınızda kalması gereken özlü sözü: “Kazanma sanatı, kaybederek öğrenilir.”

Büyük İskender (MÖ 356 -MÖ 323)

Tecrübe: İskender’in impartorluğu Yunanistan topraklarından başlıyor, Nil ve Punjab’a kadar uzanıyordu. 32 yaşında öldüğünü düşenecek olursanız, bunun başarılı bir çalışma sayılabileceğini anlayabilirsiniz.

Dersler: Ordunuza nazik, diğer herkese kaba davranın.

Savaşta aklınızda kalması gereken özlü sözü: “Bir koyunun güttüğü aslan sürüsünden korkmam, fakat her zaman bir aslan tarafından idare edilen koyun sürüsünden korkarım.”

Cengiz Han (1162-1227)

Tecrübe: Cengiz Han, gücünün zirvesindeyken Orta Asya’yı, Çin’i ve Avrupa’nın bir bölümüne sahip olan Moğol İmparatorluğu’nu kurdu. “Yağma ve parçalama” savaş okulundan mezun olduğunu sandığımız Cengiz, gerçekten insanları öldürmekten haz alıyordu. Anadolu’da, Orta Doğu’da insanları kesti, kütüphaneleri yıktı, yaktı, binlerce yıllık tarihi ortadan kaldırdı.

Dersler: Büyük taktikler, büyük orduları yenebilir. Cengiz, sahte geri çekilmeleriyle ve düşman orduları 2 cephede savaşmak zorunda bırakmasıyla ünlüdür.

Savaşta aklınızda kalması gereken – Uydurma değil kesinlikle – özlü sözü: “En büyük mutluluk düşmanlarınızı yenmek, onların peşine düşmek, zenginliklerini sömürmek, sevdiklerinin gözyaşlarının sel olduğunu görmek ve kızları ile eşlerini almaktır.”

Julius Caesar (MÖ 100 – MÖ 44)

Tecrübe: Romalı bir tarihçiye göre; Sezar’ın savaşlarından biri bile 800 şehrin alınmasına, 3 milyon düşmanın öldürülmesine ve 1 milyon esir alınmasına sebep olmuştu. (Evet birazcık abartmış) Hakikaten gelip, görüp, yeniyordu. Daha sonra Brütüs isimli birisi tarafından suikaste uğradığında “Et tu, Brute.” özlü sözünü söyleyecek zamanı bulacaktı.

Sen de mi Brütüs?

Dersler: Vefasız ve güç düşkünü yamaklardan uzak durun.

Savaşta aklınızda kalması gereken özlü sözü: Veni, vidi, vici…

Nelson Mandela (1918- )

Tecrübe: Nobel Barış Ödülü’nü almış olmasına ve genelde pasifist sivil başkaldırıyı simgelemesine rağmen, Mandela Afrika Ulusal Kongre’sinde Halkın Mızrağı’nın başındaydı. Bu grup, Apartheid hükümetine karşı gerilla saldırıları ve sabotajlar planlıyor ve uyguluyordu.

Dersler: Mandela’nın hapishanedeki yazıları, Apartheid’in yıkılmasında Halkın Mızrağı’ndan daha fazla etkili oldu.

Savaşta aklınızda kalması gereken özlü sözü: 1963’teki duruşmada Mandela, “Ben politika durumunu nazik ve ciddi bir şekilde değerlendirmek için (sabotajı) planladım. Şiddet olmadan, Afrika halkınının mücadelesinde başarıya ulaşması imkansızdı” demişti.

“En iyi savunma, hücumdur…” da demiş olabilir.

Geronimo (1829-1909)

Tecrübe: İsminin anlamı “Esneyen” olmasına rağmen, Geronimo’nun hayatı mücadeleyle geçti. Son Apache ordusunun ABD’ye teslim olmasını kabul etmeyerek 30 yıl savaştıktan sonra son 38 adamı kaldığında 1886 yılında yakalandı.Kendisiyle beraber Kızılderili direnişi de son bulmuş oluyordu. (İlgili olabilecek bir yazımız)

Dersler: Daha az askerle, daha az yiyecekle, daha az silahla, daha az parayla, genellikle kaybedersiniz.

Özlü sözü: “Tüm insanların yaratılmasında bir sebep vardır.”

Napoleon (1769-1821)

Tecrübe: Normal bir albay olarak bilinirken, Bonaparte halkı sokaklara döktü ve silahlı kuvvetlerle Fransa’nın başına geçti. Önüne gelen her yere saldırdı. Orantısız güçlerle saldırdığı Afrika gibi pek çok yerde başarısızlığa uğradı. Buna rağmen kahraman olarak bilinir.

Dersler: Rusya’yı asla kışın istila etme (Hitler de böyle yapmıştı.).

Savaşta aklınızda kalması gereken özlü sözü: “‘İmkansız’, Fransızca bir kelime değildir.”

Bu yazının hazırlanmasında 9 Battlefield Geniuses and What They Can Teach You About Warfare yazısından faydalanılmıştır.