Uçaktan atlarken neden “Geronimo” denir?

2. Dünya Savaşı’nı anlatan Hollywood filmlerinin klişesidir. Filmin hemen başlarında, hava harekatı sırasında paraşütçüler uçaktan atlamak için açık kapının yanında arka arkaya sıralanırlar. Yüzlerine vuran rüzgardan gözleri kısılır, henüz paraşütle atlama işinin acemisi olanların korkusu yüzlerinden okunur. Beklenir, beklenir… Neticede emir gelir ve askerler sırayla uçaktan atlamaya başlarlar. Kendini kapıdan bırakan asker “Geronimooooo!..” diye haykırmaya başlar.

Peki neden?

Geronimo’nun Apaçi Kızılderililerinin son lideri olduğunu çoğumuz biliyoruz (İlgili yazılarımız). Ancak uçaktan atlarken ABD askerlerinin bu savaşçının adını anması sizce de biraz garip değil mi?

İşin doğrusu, ben bu konuyu incelemeden önce “Geronimo!” haykırışının son Kızılderili liderine bir saygı ifadesi olarak kullanıldığını sanıyordum. Ancak ABD’nin böyle “düşünceli” davranışlarda bulunmasının pek adetten olmadığını bildiğimizden, gerçek sebebiyle ilgili biraz araştırma yaptık. İşte sonuç:

Efendim. 1940larda, ABD ordusu askerlerini savaş alanlarının gerisine kolay yoldan taşımak için uçaklardan paraşütle bırakmanın yollarını aramaktadır. Bu konudaki ilk ciddi deneme, Paraşüt Deneme Müfrezesi (Parachute Test Platoon) adıyla anılan 50 asker üzerinde uygulanır.

Bu askerler ABD’nin Georgia eyaletinde bulunan Fort Benning’de konuşlanır, bütün yaz mevsimini sırtlarındaki standart ekipmanların üzerine paraşütleri eklenmiş halde talim yaparak geçirirler. Her günün sonunda, askerlerin kafalarını dağıtabilmeleri ve dinlenmeleri için izin verilir. Onlar da çoğunlukla havalandırmalı Main Post Tiyatrosu’na o gecenin filmini seyretmeye giderler.

1940 Ağustos’unun bir gecesinde, gecenin filmi Paramount’un Geronimo isimli western filmidir. Film sonrası geri dönerlerken, askerler ertesi günkü atlamayla ilgili konuşurlar. Bu atlayış, öncekilerin aksine ilk grup halinde atlayışları olacaktır. O güne kadar yalnızca bir kaç kere solo atlama yapan paraşütçüler heyecanlıdırlar. Askerlerden biri, 1.90’lık boyu ve iri yapısıyla diğerlerinden kolayca ayrılan Georgia yerlisi er Aubrey Eberhardt’tır. Atlayışla ilgili korkusunun olmadığını, atlayışın kolay geçeceğini söyler, arkadaşlarına caka satar.

Ancak arkadaşları bu sözüne bozulurlar. Hepsi korkmuşlardır ve onun da korkmasına rağmen, erkekliğine yediremediği için bunu kabul etmediğini söylerler.

Eberhardt, “Tamam ülen!” der. “Siz korkaklara, zerre miktar korkmadığımı göstermek için, yarınki atlayış sırasında Geronimo diye avazımın çıktığı kadar bağıracağım!”

Ertesi günkü atlayışta sözünü tutar. Uçaktan atlarken, herkesin duyabileceği bir sesle “Geronimoooooo!” diye haykırır. Müfrezenin geri kalanı altta kalacak ve onun dırdırını çekecek değildir, her biri atlayış sırasında aynı şekilde bağırırlar: “Geronimoooooo!”

Böylece bir askeri paraşütçülük adeti doğmuş olur.

Sonraki yıl, ABD ordusunun ilk resmi paraşüt birimi kurulduğunda (501st Parachute Infantry Battalion), Geronimo ifadesi alayın sloganı olarak belirlenir. Alay komutanı, Geronimo’nun torunlarına ulaşır ve ismini kullanabilmek için izin alırlar. Bugün, bu alayın sloganı hala aynıdır.

2. Dünya Savaşı sonrasında ABD Ordusu, atlayış sırasında bağırmayı yasaklar. Zira paraşütçülerin haykırışlarının operasyonlar sırasında birliklerin yerini deşifre edebileceğinden korkarlar.

Savaş sırasında paraşütçülerin yaşadıkları medyada yoğun olarak işlendiğinden, halkın beynine iyice kazınır. Askerler bağırmayı bıraksalar da, sivil paraşütçüler Aubrey Eberhardt’ın haykırışını tekrarlamaya devam ederler:

“Geronimoooooo!”