NASA’nın Pahalı Uzay Kalemi Hikayesi
Hikayeyi bilirsiniz: 60‘larda Rusya-ABD arasındaki uzay yarışında, NASA büyük bir problemle karşılaşmış. Astronotların uzay boşluğunda yazacak bir kaleme ihtiyacı varmış. Tükenmez kalemler, yer çekimi olmadığı için işe yaramıyormuş. NASA bununla ilgili çalışmalar yürütmüş ve 1.5 milyon dolarlık bir bütçeyle astronot kalemini geliştirmeyi başarmış.
Rusya da elbette aynı ikilemle karşılaşmış. Ama NASA gibi para harcamak yerine çok daha akıllıca bir çözüm bulmuş: Kurşun kalem kullanmış.
Ne müthiş bir hikaye değil mi? Tabii ki işin aslı bundan farklı.
Hikayenin aslı şuydu:
Tükenmez kalemlerin uzayda kullanılamayacağını anlayan NASA, kurşun kalemleri bir çözüm olarak düşünmüştü ama kurşun kalemler sıfır yer çekiminde tehlikeliydiler. Hatırlayın: Kurşun kalem kullanırken en sık rastlanan problem, ucunun kırılmasıdır. Dünya gibi yer çekimine sahip bir ortamda, kalem ucunun kırılması önemsiz olabilir ama yer çekiminin olmadığı bir ortamda, kopan bir kalem ucu kabusun başlangıcı anlamına gelebilir. İyi bir iletken olan grafit, oksijenle birleştiğinde kolayca yanar ve iletken olması sebebiyle devrelerin kısa devre yapmasına da sebep olabilir.
Bu yüzden kurşun kalem de kullanamayacağını anlayan NASA başka bir çözüm yolu ararken, NASA’yla herhangi bir bağlantısı olmayan Fisher Uzay Kalemi Şirketi ekstrem koşullarda kullanılabilecek bir kalem geliştirmeye çalışıyordu. Paul C. Fisher ve şirketi, bugün uzay kalemi olarak bildiğimiz şeye söylendiğine göre 1 milyon dolarlık fon ayırdı. Fonun bir cent’i bile NASA’nın kasasından çıkmadı.
1965‘te Fisher buz gibi veya çok sıcak ortamlarda (-40 dereceden +90 dereceye kadar değişen sıcaklıklarda), ters tutulduğunda ve su veya diğer akışkanların altında bile yazabilen “uzay kalemi”nin patentini aldı.
Çok sıcakta mürekkep maviden yeşile dönüyordu ama bu kadar kusur kadı kızında da olurdu. NASA tam da bu noktada işin içine girdi. Bazı testler yapıldı ve NASA yetkilileri, aradıkları kalemi bulduklarını anladılar. Hemen uzayda kullanılmak üzere 1000 dolardan az bir fiyata 400 tane Fisher kalemi sipariş ettiler.
Rusya bir yıl sonra bu çeşit kalemleri kullanmaya başladı. Fisher, hala orijinal uzay kalemlerini Amazon’da 32 dolara satıyor.
