Uyanmayı Zorlaştıran Hatalar
Her akşam, “Yarın sabah erken kalkacağım” deyip de bir türlü yataktan çıkamayanlardan mısınız? Uykunun kollarından kendinizi kurtaramamanızın bazı basit ama ihmal edilen sebepleri var. İşte bunlar:
1. Tutarlı bir uyku planına sahip olmamak
Her gün farklı saatlerde yatağa yatmak, vücudunuz için yapabileceğiniz en kötü şeylerden biri. Üstelik erken kalkmanızı da zorlaştırır. Bunun sebebi kendinizi düzgün bir rutine sokmuyor oluşunuz ve dolayısıyla muhtemelen yeteri kadar da uykunuzu alamıyorsunuz. Çoğunlukla gece geç yatıp az uyuyanlar ertesi gece yatağa erken giderek açığı kapatmaya çalışırlar, fakat bu yakalamaca oyunu işe yaramaz. Peki çözüm nedir? Basit, her gece aynı saatte yatın, bu uykunuzu hem daha iyi almanızı sağlar hem de erken kalkmanızı kolaylaştırır.
2. Hafta sonları geç uyanmak
Belki de hayatın en güzel tatlarından biridir. Ancak, bu küçük bağımlılık biyolojik saatinize uzun bir uçuşun verdiği kadar zarar verir. Bu bir nevi iç ahenginizi bozan bir “sosyal jet lag”dir, haftanın geri kalanında erken kalkmanızı imkansız kılacağı gibi, üretkenliğinizin de önemli ölçüde düşmesine sebep olur. Ek olarak, obezite gibi sağlık problemlerine sebep olabilir. Çözüm ise, normalden geç yatsanız dahi hafta sonlarında da rutininize sadık kalmanızdır.
3. Alkol almak
Alkol almak, uykuya yardımcı olduğu zannedilmesinin aksine rahat bir gece uykusu için çok kötüdür. Çünkü derin uyku devrenizi uzatır. Bunun iyi birşey olduğunu zannetmeyin: Bu öğrenme ve hafızanız için önemli olan REM uykunuzdan çalar. Alkol ilk REM safhasını erteleyerek sabahları daha az dinlenmiş hissedilmesine yol açar. Dolayısıyla sabah erken kalkmayı da zorlaştırır.
4. Gün içerisinde geç saatlerde kahve içmek
Çoğu potansiyel uyku problemi için çok açık fakat sıklıkla göz ardı edilen bir çözümdür. Öğleden sonra kendinizi uykulu hissettiğinizde hemen kafeinli içeceklere saldırıyorsunuz. Bu probleminiz için daha iyi bir çözüm, enerji veren atıştırmalıklar yahut dışarıda yapılan azıcık bir egzersiz. Bir öğleden sonra uykusu da iyi bir çözüm olabilir tabi haddini aşmadıkça çünkü:
5. Akşamları Kestirmek
Kestirmeler kötü olabilir, saat 16:00‘dan sonra yapılan uzun kestirmeler geceleyin makul saatte uykuya dalmanızı zorlaştırır. Eğer mutlaka kestirmeniz gerekiyorsa, günde bir kere 30 dakikadan az ve öğleden hemen sonra olmasına dikkat edin.
6. Hayvanınızla aynı yatağı kullanmanız
Geceleri tüylü bir arkadaşa sarılmak ne kadar hoş olsa da, uykunuz için cidden yıkıcı olabilir. Geceleri yatıp kalkmalarından başka, tüylerinin alerjik etkileri uykunuzu verimsiz kılabilir. Bu da sabahları kendinizi daha az dinlenmiş hissetmenize yol açar.
7. Geç saatte yemek yemek
Ebeveynlerinizin “Dolu mideyle yatağa yatma” demeleri boşuna değil. Sıkıntı sadece tok ve şişkin hissetmeniz değil, aynı zamanda uykuya dalmanızı ve uyanmanızı zorlaştırır. Mideniz geceleri sindirim için çalışacak şekilde programlanmamıştır. Bu sebeple çok miktarda enerjiye gereksinim duyar ve uyumanız zorlaşır. Eğer tok karnına dalıp gitmişseniz, vücudunuz o kadar çok çalışacak ki sabaha dinlenmiş olarak uyanamayacaksınız. Eğer protein ağırlıklı yediyseniz, sindirme işlemi daha zor olduğu için daha da kötü olur.
8. Yatakta Televizyon Seyretmek
İyi bir uyku çekebilmeniz için, ışıklandırması az, serin ve sessiz bir odada yatmalısınız. Elbette bu, yattığınız odada televizyonun bulunmasını da anlamsız yapıyor. Karanlık, vücudunuzun uyku programını tetikler ve gece geç saatlerde yoğun ışığa maruz kalmak uyumayı zorlaştırır.
9. “Ertele” Tuşuna Basmak
Elbbete her “Ertele” tuşuna basışınızda uyanmanız gecikiyor. Ama tek problem bu değil: Bu 5, 10, 15 dakikalık ertelemeler vücudunuza hiç bir katkı yapmıyor. Çalışmalar, 10 dakikadan kısa bir uykunun vücuda hiç bir faydasının olmadığını gösteriyor. Yatakta boşuna geçen bu dakikalar, hem vaktinde kalkmanızı engelliyor, hem de uyku – uyanıklık arasında geçen vakit vücudunuzu daha da yoruyor.
10. Perdeleri Kapalı Tutmak
Sabah erken kalkmanın en kolay yolu, gün ışığıyla temas etmektir. Böylece beyninizdeki bir mekanizma tetiklenir ve uyanırsınız.
